Попокатепетл — активен стратовулкан кој се наоѓа во државите Пуебла и Морелос, Мексико, и лежи во источната половина на Трансмексиканскиот вулкански појас. Со 5,426 метри (17,802 стапки), тоа е втор највисок врв во Мексико, по Пико де Оризаба со 5,636 метри (18,491 стапки).
Името Попокатепетл доаѓа од зборовите на ацтечки јазик: popōca кое значи „чад“ и tepētl кое значи „планина“.
Тој е поврзан со вулканот Изтачкухуатл на север со високо планинско седло познато како Пасо де Кортес.
Попокатепетл се наоѓа на 70 километри југоисточно од Мексико Сити, од каде што може слободно да се гледа, во зависност од атмосферските услови. До неодамна, вулканот бил еден од трите високи врвови во Мексико кои содржат глечери, другите се Изтачкухуатл и Пико де Оризаба. Во 1990-тите години, северните глечери во голема мера се намалиле, делумно поради потопли температури, но главно поради зголемена вулканска активност. До почетокот на 2001 година, глечерите на Попокатепетл исчезнале. Мразот останал на вулканот, но повеќе не ги прикажува карактеристичните својства на глечерите како што се ледниковите пукнатини.
Лавата која еруптирала од Попокатепетл, историски била андезитска, но исто така избувнале и големи количини на дацит. Магмата произведена во тековниот циклус на активност има тенденција да биде мешавина од двете.
Стратовулканот содржи кратер од 400 метри х 600 метри. Генерално симетричниот вулкан е модифициран од остриот врв Венторило на северозапад, остаток од претходниот вулкан. Најмалку три претходни големи конуси биле уништени за време на плеистоценот, создавајќи масивни остатоци од лавини кои опфаќаат широки области јужно од вулканот. Денешниот вулкан бил конструиран јужно од доцниот плеистоценски и раниот холоценски конус Ел Фрајл. Три главни плинијски ерупции, се случила кон средината на Холоценот, придружени со пирокластични текови и обемни лахари.
Според палеомагнетиските студии, вулканот е стар околу 730.000 години. Надморската височина на врвот е 5.450 метри. Вулканот има конусен облик со дијаметар од 25 километри во неговата основа. Кратерот е елиптичен со ориентација североисток-југозапад. Ѕидовите на кратерот варираат од 600 до 840 метри во висина. Попокатепетл моментално е активен откако претходно бил заспан кон втората половина од минатиот век. Во 1991 година активноста на вулканот се зголемила, а од 1993 година може да се види чад кој постојано се емитува од кратерот.
Попокатепетл е најактивен вулкан во Мексико, имајќи повеќе од 15 големи ерупции од доаѓањето на Шпанците во 1519 година.
Насилната ерупција од ПВИ-6 од средината до крајот на 1 век од н.е. би можело да предизвика големи миграции што го населиле Теотивакан, според една ДНК анализа. Голема ерупција се случила и во 1947 година.
На 21 декември 1994 година, вулканот исфрлил гас и пепел, кој бил пренесен до 25 километри. Активноста поттикнала евакуацијата на блиските градови и научниците започнале следење за ерупцијата.
Во декември 2000 година, десетици илјади луѓе биле евакуирани од владата, врз основа на предупредувањата на научниците. Вулканот потоа го направил својот најголем избив од 1.200 години.
На 25 декември 2005 година, кратерот на вулканот произвел експлозија и исфрлил гас и пепел на околу 3 км во атмосферата.
Во јануари и февруари 2012 година, научниците забележале зголемена вулканска активност. На 25 јануари 2012 година, на планината се случила експлозија на пепел, исфрлувајќи многу прав и пепел .
Во среда 8 мај 2013 година, во 07:28 часот по локално време, Попокатепетл избувнал повторно со голем амплитуден кој траел и бил снимен за период од 3,5 часа. Се започнало кога пепелните слоеви кои се искачиле до 3 км во воздухот започнале да се движат кон запад, но подоцна и кон југоисток, покривајќи ги областите на селата Сан Хуан Тјангусманалко, Сан Педро Бенито Хуарез и градот Пуебла во чад и пепел. Експлозиите од вевот на вулканот потоа исфрлиле фрагменти од огнена вулканска карпа на растојание од 700 метри од кратерот.
На 4 јули 2013 година, поради неколку ерупции на пареа и пепел, најмалку шест американски авиокомпании повлеке повеќе од 40 летови до аеродромите во Мексико Сити истиот тој ден.
Во текот на 27 август-септември 2014 година, Националниот центар за спречување на катастрофи (CENAPRED) објавил експлозии, придружени со емисии на пареа и гас кои се издигнале на 800 - 3.000 метри над кратерот на вулканот и се движиле западно и југозападно. На 1 септември била забележана делумна видливост поради покриеност на облаците. На 29 и 31 август Вашингтонскиот совет за вулкански пепел (VAAC) известил за дискретни емисии на пепел.
На 7 јануари 2015 година, CENAPRED известил дека пепелта од неодамнешните експлозии го покрива снегот на горните падини на вулканот.
На 3 април 2016 година, Попокатепетл избувнал, исфрлајќи лава, пепел и карпа.
Ерупциите продолжиле во август 2016 година, со четири експлозии на 17 август.
На 10 ноември 2017 година во 7:25 по локално време повторно имала вулканска активност.
Повеќе за Попокатепетл (вулкан) на збратимените проекти на Википедија | |
на Викиречник ? | |
на Ризницата ? | |
на Викиуниверзитет ? | |
на Викивести ? | |
на Викицитат ? | |
на Викиизвор ? | |
на Викикниги ? | |
? | во Википатување ? ? |